Konsolidacja finansowa: niezrealizowane zyski – co to jest?

Co kryje się za pojęciem niezrealizowanych zysków w konsolidacji finansowej? Jakie znaczenie ma marża na zapasie? Jeśli te zagadnienia brzmią skomplikowanie, zapraszamy do naszego artykułu, gdzie wyjaśniamy je w prosty i zrozumiały sposób.

Marża na zapasie a niezrealizowane zyski w konsolidacji

Eliminacja marży na zapasie jest bardzo często wymagana, by prawidłowo przeprowadzić konsolidację sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej. Korekta ta często nazywana jest również korektą niezrealizowanej marży lub niezrealizowanych zysków. Na czym polega? Jak ją ustalić? W jaki sposób ująć ją w konsolidacji? To wszystko wyjaśniamy na prostym przykładzie. I robimy to tak, by zrozumiał to pierwszoklasista.

Marża na zapasie – przykład tak prosty, że powinien go zrozumieć 7-latek

Opowiedzmy zatem problem konsolidacji marży na zapasie na przykładzie nie wymagającym specjalistycznej wiedzy księgowej.

Wyobraźmy sobie małżeństwo. Rafał i Anna. Raczej niezbyt bogaci na starcie – każde z nich posiada 1000 złotych w gotówce. Razem – jako małżeństwo – mają 2000 złotych.

Rafał postanowił spróbować swych sił w handlu obwoźnym i za wszystkie swoje oszczędności kupił w hurtowni 1000 długopisów po 1 zł każdy. Anna ma nadal 1000 złotych, Rafał – długopisy warte 1000 złotych.

Jak powstaje marża na zapasie – sprzedaż towarów lub produktów pomiędzy jednostkami powiązanymi

Umiejętności sprzedaży Rafał postanowił przetestować – a jakże – na swojej małżonce Annie. I poszło mu świetnie, bo Anna od zawsze gotowa była oddać wszystko dla swojego męża. Teraz też, z wielką radością kupiła od niego 1 długopis płacą za niego gotówką zawrotną cenę 1000 złotych.

Niech ma na zachętę, nabierze optymizmu i teraz biznes pójdzie już z górki. Jak teraz wygląda ich sytuacja majątkowa? Rafał ma 1000 złotych w gotówce i długopisy warte 999 złotych. Wzbogacił się o 999 złotych sprzedając za 1000 złotych długopis, który kupił za 1 zł. A Anna? W sumie też jest szczęśliwa. Nie dość, że pomogła swemu mężowi rozkręcić w rozkręcaniu biznesu, to jeszcze ma długopis warty (według ceny nabycia) 1000 złotych.

 

Wszyscy szczęśliwi? Rafał ma zyski, Anna dalej ma aktywa warte 1000 złotych. Mamy akurat koniec miesiąca więc spójrzmy na majątek całej rodziny. Czyżby małżeństwo zarobiło w ten sposób 999 złotych i powiększyło swój majątek do tego stopnia, że ma nadal 1000 złotych w gotówce, długopisy Rafała warte 999 złotych i jeden specjalny długopis Anny o wartości 1000 złotych?

Eliminacja marży na zapasie – o co w tym właściwie chodzi?

Jakiś wewnętrzny głos podpowiada nam, że coś jest nie tak. Gdyby tak to działało, operatywne małżeństwa mogłyby funkcjonować niczym perpetuum mobile i podwajać swój majątek każdego dnia za pomocą długopisów (lub na przykład pierogów z serem, które akurat Anna robi naprawdę świetne).

Długopis kupiony przez Annę nie nabrał w cudowny sposób większej wartości, gdy kupiła go od Rafała. Dalej jest tym samym plastikowym, chińskim długopisem, który Rafał kupił w hurtowni za 1 złoty sztuka. Ich rodzina nie zarobiła 999 złotych tylko dzięki temu, że mąż sprzedał drogo długopis żonie. Tym samym Anna i Rafał jako małżeństwo mają nadal 1000 złotych gotówki i długopisy warte również 1000 złotych.

By w rodzinie pojawił się zysk, dzięki któremu wzrosną ich aktywa trzeba sprzedać długopis komuś spoza rodziny. Dopóki to się nie stanie, marża Rafała pozostaje wyłącznie w zapasie posiadanym przez Annę (stąd określenie „marża na zapasie”). Z perspektywy małżeństwa, zysk Rafała nie został zrealizowany (więc mamy alternatywne określenie „niezrealizowane zyski”).

Jeżeli Annie udałoby się korzystnie sprzedać ten drogocenny długopis komuś obcemu, to wtedy zysk się zrealizuje. Marża nie będzie kumulować się w magazynie długopisów Anny, tylko zamieni się w żywą gotówkę, którą Anna otrzyma od klienta. Rodzinne przedsiębiorstwo Anny i Rafała zanotuje zysk!

Skonsolidowana marża na sprzedaży – problemy raportowania zarządczego

Wtedy będzie można się zastanawiać, komu ten zysk powinien zostać przypisany. Czy 999 złotych marż dla rodziny wygenerował Rafał (jak to wynika bezpośrednio z prowadzonej przez niego ewidencji zdarzeń gospodarczych), czy może jednak Anna (która znalazła niepowiązanego rodzinnie kupca gotowego zapłacić 1000 złotych za ten nieszczęsny długopis)

Niezrealizowane zyski – podsumowanie w 6 punktach

Bardzo lubię opowiadać ten przykład osobom, które nie mają praktycznej wiedzy o konsolidacji. Jest prosty i pozwala łatwo zauważyć sens korekt konsolidacyjnych związanych z eliminacją niezrealizowanych zysków. Spróbuję teraz (już na poważnie) podsumować najważniejsze ustalenia dotyczące eliminacji marży na zapasie w procesie konsolidacji sprawozdań finansowych.

  • Marża na zapasie powstaje, gdy dochodzi przy każdej transakcji sprzedaży produktów lub towarów handlowych między jednostkami powiązanymi.
  • Potrzeba eliminacji niezrealizowanych zysków, dotyczy zapasów znajdujących się w bilansie kupującego (tylko tych, które zostały nabyte od jednostek powiązanych)
  • Celem korekty jest odwrócenie transakcji – zaprezentowanie bilansu i rachunku zysków i strat Grupy Kapitałowej tak, jakby tej sprzedaży w ogóle nie było
  • Korekta niezrealizowanych zysków księgowana jest po dwóch stronach sprawozdania finansowego
    • Pomniejsz wartość zapasów w Bilansie o niezrealizowany zysk (zmniejszenie aktywów poprzez księgowanie korekty po stronie Ma)
    • Wyeliminuj niezrealizowany zysk z Rachunku Wyników (powiększenie kosztu własnego sprzedaży poprzez księgowanie korekty po stronie Winien)

Największą trudnością jest ustalenie wartości marży na zapasie. Nie widać jej bezpośrednio w danych nabywcy (jest wartość według ceny nabycia), ani sprzedającego (jest ogólna marża osiągnięta na sprzedaży w danym okresie). Na transakcjach wewnątrz grupy spółki mogą realizować różną marżę w zależności od asortymentu lub okresu fiskalnego. Zapasy mogą pochodzić nie tylko z tego roku, ale również z lat poprzednich

W praktyce konsolidacji, w kolejnym roku korekta marży na zapasie składa się z dwóch elementów:

  1. Odwrócenie korekty przez kapitały. Niezrealizowane zyski roku poprzedniego przenoszone są na kapitały (księgowanie po stronie Winien) i jednocześnie koszt własny sprzedaży bieżącego roku ulega pomniejszeniu o tę samą wartość (księgowanie korekty po stronie Ma). Operacja ta nie wpływa na wartość zapasów.
  2. Księgowanie nowej wartości korekty zgodnie z opisanym powyżej schematem (pomniejszenie zapasów i zwiększenie kosztu własnego sprzedaży o wartość marży na zapasie ustalonej na bieżący dzień bilansowy).

Powiązane artykuły

sprawozdanie finansowe
Konsolidacja

Grupowy plan kont dla konsolidacji sprawozdań finansowych

Grupowy Plan Kont to fundament skutecznej konsolidacji sprawozdań finansowych w grupach kapitałowych. Ujednolica dane, minimalizuje błędy i zwiększa przejrzystość raportowania. W artykule wyjaśniamy, czym jest Grupowy Plan Kont, jakie korzyści przynosi jego wdrożenie oraz jak nowoczesne systemy wspierają ten proces. Dowiedz się, jak stworzyć plan kont, który usprawni zarządzanie finansami i zapewni spójność w Twojej organizacji.

Czytaj dalej >
skonsolidowany bilans / system controllingu HR
Konsolidacja

Jak sporządzić skonsolidowany bilans?

Zastanawiasz się, jak skutecznie sporządzić skonsolidowany bilans w swojej firmie? Poznaj nasz praktyczny przewodnik, który krok po kroku prowadzi przez cały proces. Dowiedz się, jakie korekty nałożyć na jednostkowe bilanse spółek podlegających konsolidacji, aby zyskać dokładny i rzetelny obraz finansów całej grupy kapitałowej.

Czytaj dalej >
Korekty konsolidacyjne / kariera
Konsolidacja

Korekty konsolidacyjne – przykłady

Zdobądź konkretne wskazówki i przykłady, które pomogą Ci w efektywnym i precyzyjnym przygotowaniu skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Zrozum i zastosuj korekty konsolidacyjne w praktyce.

Dowiedz się, jak przeprowadzać korekty kapitałowe, wyłączać rozrachunki wzajemne i eliminować zyski lub straty ujęte w aktywach. Przeczytaj poradnik dla profesjonalistów w dziedzinie finansów i controllingu, zajmujących się tworzeniem skonsolidowanych sprawozdań finansowych.

Czytaj dalej >

Co klienci mówią o nas?

Michał Gumiński
Michał Gumiński
Dyrektor Finansowy w Torf Corporation
Współpraca z FlexiSolutions pozwoliła mi na stworzenie elastycznego ekosystemu, który adresuje trudne problemy operacyjne takie jak planowanie sprzedaży i w spójny sposób odzwierciedla je w obszarze controllingowym. 
Szczególnie warto podkreślić elastyczność rozwiązań i podejście zespołu FlexiSolutions wysoko zorientowane na rozwiązanie problemu – mogliśmy dzięki temu znaleźć niestandardowe rozwiązania, z którymi nie radziły sobie pudełkowe systemy.
Marcin Radziszewski
Marcin Radziszewski
Dyrektor Finansowy w PBKM S.A
System bardzo dobrze poradził sobie ze skalą i złożonością Grupy - w wyniku wdrożenia dysponujemy spójnym repozytorium danych finansowych wszystkich konsolidowanych spółek niezależnie od różnic w systemach i strukturach ewidencji księgowej prowadzonej na poziomie jednostkowym.
Z punktu widzenia comiesięcznego procesu raportowego szczególnie wysoko oceniamy wykorzystanie raportów kontrolnych pozwalających na szybką weryfikację spójności danych lokalnych dostarczanych przez spółki oraz raport pozwalające na uproszczenie uzgodnienia sald i rozrachunków. Dodatkowo, możliwości narzędzia zostały wykorzystane do zebrania i konsolidacji budżetów wszystkich spółek. Widząc realne korzyści, systematycznie rozwijamy zakres wykorzystania systemu w naszej firmie, nie tylko w dziale finansowym.
Piotr Kamiński
Piotr Kamiński
Wiceprezes Zarządu w Wielton SA
Wdrożone narzędzia szeroko wspierają procesy kontrolingu i raportowania zarządczego na poziomie jednostki dominującej Wielton S.A oraz spółek zależnych. System jest stale rozwijany i dostosowywany do rosnących potrzeb przedsiębiorstwa (...).
Obecnie FlexiEPM wykorzystywany jest przez wszystkie 16 spółek wchodzących w skład grupy, a z rozwiązania korzysta ponad 100 użytkowników.
Jednym z wdrożonych modułów jet moduł uzgodnienia transakcji wewnątrzgrupowych. Dostarczone narzędzie umożliwia uzgodnienie transakcji w ramach procesów raportowania zarządczego oraz giełdowego.
Grażyna Maciejuk
Grażyna Maciejuk
Dyrektor Finansowy w Instac
FlexiEPM to bardzo elastyczne narzędzie, w którym strukturę raportów można całkowicie dopasować do konkretnych potrzeb firmy. Polecam to rozwiązanie gdyż odpowiada potrzebom użytkowników różnych szczebli - operacyjnych, finansów jak i również kadry zarządzającej.
Zespół wdrożeniowy dokładnie rozpoznaje potrzeby analityczne i raportowe klienta, proponując różne możliwe rozwiązania ze swojego szerokiego doświadczenia. Znajomość merytoryki tematu analizy danych i raportów, a nie tylko technicznych aspektów wdrażania aplikacji - bardzo ułatwia proces wdrożenia.
Jolanta Anton
Jolanta Anton
Główny Księgowy w MediaMarktSaturn Polska
Rozwiązania dostarczone przez FlexiSolutions umożliwiają automatyczne przetwarzanie danych wejściowych w postaci odpowiednich raportów i transakcji systemu SAP R/3 oraz zapewniają możliwość wprowadzenia informacji uzupełniających i parametrów bezpośrednio przez użytkowników za pomocą odpowiednio zaprojektowanych formularzy.
Wdrożona konfiguracja zapewnia pełne wsparcie procesów sprawozdawczych włączając możliwość automatycznego przygotowania ostatecznych raportów w strukturach XML zgodnych z wymogami regulatora.
Justyna Szumowska
Justyna Szumowska
Główny Księgowy w Transition Technologies
System został wykorzystany do przygotowania sprawozdań jednostkowych spółek grupy oraz przygotowania sprawozdania skonsolidowanego. Aktualnie system wykorzystywany jest przez 18 podmiotów z grupy (włączając zagraniczne spółki zależne). Zestaw raportów pozwala w czytelny sposób analizować transakcje pomiędzy spółkami.
Raporty kontrolne pozwalają analizować dane od wartości sumarycznych do najniższego poziomu danych wejściowych. Rozwiązanie zostało przygotowane pod indywidualnie sprecyzowane potrzeby naszej organizacji. Mechanizmy przetwarzania danych finansowo - ksiegowych zapewniają odpowiednią automatyzację procesu. Efektem jest spójne repozytorium danych finansowych wszystkich spółek niezależnie od różnic w systemach i strukturach.
Michał Kacprzak
Michał Kacprzak
Członek Zarządu w Baltona
FlexiEPM wspiera następujące obszary raportowania: konsolidacja w układzie statutowym na potrzeby comiesięcznych pakietów raportowych dla właściciela, przygotowania sprawozdań jednostkowych oraz skonsolidowanych na potrzeby raportowania giełdowego, przygotowanie rocznych sprawozdań zgodnie z UoR oraz konsolidacja i raportowanie zarządcze.
System wykazuje się elastycznością niezbędną do obsługi różnych struktur kapitałowych, zaś zespół realizujący wdrożenie posiada odpowiednie kompetencje i doświadczenie pozwalające na efektywną realizację prac wdrożeniowych i rozwojowych.

Umów konsultację z ekspertem

Uporządkuj procesy planowania, controllingu, raportowania i konsolidacji w jednym systemie.
Wyeliminuj błędy i zmniejsz czasochłonność dzięki integracji i automatyzacji.
Mariusz Sumiński
Mariusz Sumiński

Dyrektor Zarządzający, Współzałożyciel