Po co w firmie jest controlling?

Czasami proste pytania ukrywają skomplikowane odpowiedzi, zwłaszcza gdy dotyczą one roli controllingu w firmie. Zamiast zagłębiać się w akademickie definicje, postanowiliśmy przeprowadzić eksperyment i zapytać ekspertów: 'Po co w firmie jest controlling?'.

Odpowiedzi, które otrzymaliśmy, rzucają nowe światło na to zagadnienie, przedstawiając różnorodne perspektywy i pokazując, jak kluczowy może być controlling dla zarządzania, planowania i adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych.

Jaką rolę pełni w firmie controlling

Czasem z pozoru proste pytania okazują się najtrudniejsze. I tak jest w tym przypadku, zwłaszcza gdy chciałoby się zawrzeć odpowiedź w jednym góra dwóch zgrabnych akapitach. Zamiast przytaczania akademickich definicji i opracowań pokusiliśmy się o eksperyment i zapytaliśmy naszych ekspertów „po co w firmie jest controlling”.

Wyszło świetnie, bo w odpowiedzi dostaliśmy wiele różnych punktów widzenia, które zebrane razem tworzą niezwykle ciekawą perspektywę i wprowadzenia dla osób szukających odpowiedzi na pytanie, po co w firmie jest controlling?

Równocześnie polecamy nieco bardziej operacyjne podsumowanie procesów i zadań controllingu ujęte w artykule „Czym zajmuje się controlling?”. Tak postawione pytanie stanowi rozszerzenie i naturalną kontynuację dla dyskusji o tym, po co w firmie jest controlling.

Poniżej przedstawiamy wypowiedzi naszych ekspertów. Konkretne, krótkie wypowiedzi prezentujące cele kontrolingu zgodnie z wizją autora lub autorki. Przeczytaj co menedżerowie i konsultanci FlexiSolutions myślą na temat roli controllingu w firmie.

Controlling w firmie integruje sygnały i informacje z różnych źródeł w obraz zrozumiały dla menedżerów i właścicieli

Mariusz Sumiński
Mariusz SumińskiDyrektor Zarządzający w FlexiSolutions. Lider grupy roboczej ICV Warszawa
Po co w firmie jest controlling? Spróbujmy odpowiedzieć na pytanie wyobrażając sobie firmę, w której controllingu nie ma. Jak może wyglądać zarządzanie w firmie bez controllingu?

Jakie raporty otrzyma Zarząd i właściciele? Pewnie będą to zestawienia księgowe (Rachunek Zysków i Strat, Bilans, Cash Flow) przygotowane automatycznie z systemu, czyli najczęściej na wzorcu wynikającym z ustawy. Czy będzie w nich widać rentowność i efektywność biznesową – raczej nie, bo perspektywa sprawozdawczości finansowej nie dotyka segmentów biznesowych, klientów, produktów czy projektów?

Organizacja nieposiadająca controllingu będzie również w stanie dostarczać raporty operacyjne – zestawienie sprzedaży, rejestr zleceń produkcyjnych, raporty jakości. Taka organizacja będzie zapewne również w stanie planować swoje operacje. Odpowiednie działy tworzyć będą plany sprzedażowe czy produkcyjne, tak by biznes mógł funkcjonować.

Jednak we wszystkich przypadkach będą to raczej „wyspy danych”. Fragmenty informacji pokazujące jakąś część działalności firmy. Cały czas brakować będzie spójnego obrazu zarządczego.

Przyjmując tę perspektywę można porównać controlling do funkcji integrującej sygnały spływające z różnych kanałów organizacji. Ludzka percepcja rzeczywistości opiera się na tym co jednocześnie widzimy, słyszymy, czujemy – wystarczy odciąć jeden ze zmysłów i tracimy orientację i pewność działania. Identycznie controlling – nawet gdy nie tworzy nowej informacji – to łączy różne źródła w jeden spójny obraz. Taki, którego potrzebuje Zarząd i Właściciele, by podejmować decyzje, zarówno strategiczne, taktyczne jak i operacyjne.

Controlling w firmie jest tak samo niezbędny tak jak deska rozdzielcza w Twoim samodzie

Tomasz Maksymiuk
Tomasz MaksymiukStarszy Menedżer w FlexiSolutions
Po co w firmie jest controlling?

Gdy zastanawiam się, po co w firmie jest controlling na myśl przychodzi mi samochód, a dokładniej deska rozdzielcza samochodu.

Wyobrażam sobie, że jadę samochodem, w którym deska rozdzielcza nie działa, nie wyświetla żadnych informacji. Obroty wyczuję po dźwięku wycia silnika. Prędkość oszacuję wzrokowo patrząc na to co dzieje się za szybą (aby nie było drogówki, bo nie wiem, czy nie jadę zbyt szybko). Ile paliwa mi zostało – może już powinienem zatankować, a może jeszcze nie? Oby nic się nie popsuło, bo pewnie dowiem się, dopiero jak samochód zacznie „dymić spod maski”.

Moim zdaniem controlling w firmie jest taką tablicą informacyjną. Jednostką, która odpowiada za dostarczenie „przetworzonych”, zorganizowanych informacji. Każdy sam może sobie odpowiedzieć na pytanie, jakim samochodem wolałby jechać (po taniości bez tablicy, czy jednak z „kontrolingiem”).

I jak dzisiaj patrzę, w jaki sposób projektowane są najnowsze samochody, to uważam, że ta tablica rozdzielcza często jest kluczowym i najbardziej atrakcyjnym elementem pojazdu. Nowoczesne deski rozdzielcze to piękne „tablety” wyświetlające pełną gamę dowolnych informacji. Wyświetlają nie tylko informacje diagnostyczne, ale również proponują optymalną drogę (taki odpowiednik wersji planu/prognozy/budżetu) To taki controlling - obficie zinformatyzowany. W sumie słowo „deska rozdzielcza” można śmiało zastąpić słowem „deska kontrolna” (kontrolingowa). A jazda samochodem bez deski rozdzielczej = ”bez kontrolingu”, dla mnie to jednak zbyt ryzykowne.

Controlling w firmie pomaga planować cele i monitorować ich realizację

Natasza Vieweger
Natasza ViewegerSales and Administration Coordinator w FlexiSolutions
Nazwa controling sugeruje, że jest to narzędzie do kontrolowania. Okazuje się jednak, że to istotne uproszczenie, bo controlling polega na bardzo szczegółowej analizie danych i wyciąganiu na tej podstawie wniosków w każdej fazie zarządzania przedsiębiorstwem.

Zatem jest to narzędzie pomagające kontrolować co dzieje się obecnie w firmie, ale przede wszystkim służące do planowania przyszłości i monitorowania czy rozwój idzie w wyznaczonym kierunku. Osoby zarządzające firmą potrzebują narzędzi pomagających celnie inicjować, planować, podejmować decyzje, wyznaczać kierunki rozwoju, dobierać narzędzia czy kontrolować realizację założonych celów. Controlling wspomaga zetem strategiczne i operacyjne zarządzanie firmą w całej jej strukturze – nie tylko w finansach

Dane controllingowe wspierają decydentów już od momentu inicjacji aż do zakończenia projektów czy procesów. Decyzje mogą być podejmowane racjonalnie i w oparciu o rzetelne dane. Dzięki temu Zarządy dostają bezpieczeństwo i pewność, że planowane projekty i inwestycje mają biznesowe uzasadnienie.

Controlling w firmie pomaga podejmować dobre decyzje finansowe

Anna Łozińska
Anna ŁozińskaStarszy Konsultant w FlexiSolutions
W każdej firmie właściciele podejmują różnego rodzaju decyzje, od krótkoterminowych po długoterminowe. Każda taka decyzja ma swoje konsekwencje finansowe i wpływa na płynność finansową, rentowność i opłacalność działalności. Aby zapewnić kontrolę nad finansami wdrażany jest w firmach kontroling.

Na kontroling składa się szereg zadań, z których kluczowe to wsparcie zarządzających w planowaniu wpływów i wydatków, źródeł finansowania dla inwestycji, wielkości wyniku do osiągnięcia w danym okresie. Ponadto Zespół Kontrolingu na bieżąco weryfikuje stan finansów w firmie m.in. zestawiając ze sobą plany z realizacją, znajdując przyczyny rozbieżności i reagując na nie czy badając kondycję finansową firmy poprzez analizę wskaźników finansowych.

Głównym celem kontrolingu jest zatem bieżące wspieranie właścicieli firmy w podejmowaniu jak najlepszych decyzji finansowych z uwzględnieniem obranych przez nich celów operacyjnych i strategicznych oraz bieżące informowanie ich o stanie finansów w firmie.

Controlling w firmie pełni rolę strażnika efektywności i stabilności

Radosław Krasucki
Radosław KrasuckiLider projektów controllingowych w FlexiSolutions
Controling w firmie jest kluczowym elementem zarządzania, działającym na zasadzie "lepiej zapobiegać niż leczyć". Jego głównym zadaniem jest monitorowanie działalności przedsiębiorstwa w celu wychwytywania wszelkich anomalii na wczesnym etapie, zanim te przybiorą rozmiary mogące zagrozić stabilności i efektywności firmy. To działalność prewencyjna, mająca na celu ochronę przedsiębiorstwa przed potencjalnymi kryzysami.

Dział controlingu ma unikalną pozycję w strukturze firmy, jako że posiada holistyczną wiedzę na temat całego procesu tworzenia wartości dodanej. Inne działy skoncentrowane są zwykle na swoich specyficznych obszarach działania. Dzięki temu kontrolerzy są w stanie lepiej ocenić ogólną sytuację przedsiębiorstwa, identyfikować potencjalne problemy i zapobiegać im.

Wreszcie, controlling jest miejscem, gdzie budowane są nie tylko kompetencje, ale przede wszystkim poświęcany jest czas na dogłębne analizy sytuacji, procesów i wyników firmy. Dzięki temu decyzje zarządcze mogą być podejmowane na podstawie solidnych danych i przemyślanych wniosków, co w dłuższej perspektywie przekłada się na lepsze wyniki finansowe i strategiczne firmy.

Podsumowując, controling w firmie pełni rolę strażnika efektywności i stabilności działania przedsiębiorstwa. Jest to dział, który nie tylko diagnozuje i zapobiega problemom, ale również aktywnie wspiera procesy decyzyjne, oferując swoją unikalną wiedzę i kompetencje. Jego obecność jest nieoceniona dla każdej dobrze zarządzanej firmy.

Controlling w firmie jako sumienie biznesu

Agnieszka Dziedziela
Agnieszka DziedzielaStarszy konsultant, Biegły rewident
Controlling można porównać do sumienia biznesu. W pierwszej kolejności weryfikuje każdy poniesiony wydatek i często prosi o jego uzasadnienie.

Controlling zapewnia spokojny sen Zarządowi, który po pierwsze wie, że finanse spółki są zaopiekowane, a po drugie egzekwuje od Controllingu, przełożenia trudnych zagadnień/transakcji, na proste tabelki excelowe z widocznym wpływem na sytuację finansową firmy.

Tak ułożony strumień informacji pozwala na podejmowanie kluczowych z punktu widzenia biznesu decyzji w krótkim czasie. Controlling to rzetelna informacja na czas.

Controlling w firmie - informacje i wnioski niezbędne do efektywnego działania

Marta Tryzna
Marta TryznaKonsultant w FlexiSolutions
Informacja- podstawa efektywnego działania. W obecnym, zinformatyzowanym świecie dostęp do danych jest na wyciągnięcie ręki. Wyzwaniem jest odpowiedź na pytanie jak przekształcić ogromne ich ilości w rzetelną przydatną informację?

W obszarze finansów firmy z pomocą przychodzi kontroling. Zespół specjalistów, który przy wsparciu mniej lub bardziej zaawansowanych systemów, odpowiada za opracowanie strategii działania, monitoring jej realizacji, a także elastyczne wykorzystanie posiadanych zasobów dostosowane do zmieniającej się sytuacji.

Niemniej ważną funkcją kontrolingu jest dbanie o sprawny przepływ sformułowanych wniosków oraz umiejętne przekazanie ich osobom zarządzającym poszczególnymi komórkami lub całym przedsiębiorstwem.

Controlling w firmie pomaga opanować złożoność, by menedżerowi mogli podejmować trafne decyzje

Jacek Karasiński
Jacek KarasińskiStarszy Konsultant w FlexiSolutions
System controllingu pozwala zapanować nad złożonością procesów zachodzących w przedsiębiorstwie oraz ilością przetwarzanych przez nie informacji.

Pełne wykorzystanie możliwości rozwoju pojawiających się przed organizacją nie jest możliwe bez podejmowania trafnych decyzji. Pozwalają na to dane dostarczane przez controlling. Stąd odgrywa on ogromną rolę zarówno w działalności operacyjnej, jak i strategicznej.

Controlling umożliwia lepsze zarządzanie wieloma rodzajami ryzyka towarzyszącymi działalności przedsiębiorstwa. Jest to system oparty na wiedzy, wymagający pod kątem merytorycznym, wspierający rozwój profesjonalizmu kadry.

Definicja controllingu

Controlling – system sterowania przedsiębiorstwem zorientowanym na wynik, łączący w sobie jednocześnie zadania planowania – poprzez ustalenie celów przedsiębiorstwa, kontroli – porównaniem stanu faktycznego z zamierzeniami i kierowania – przeprowadzanie działań korygujących[1].

Celem działania controllingu jest przygotowanie dla kadry kierowniczej informacji, metod i instrumentów umożliwiających podejmowanie skutecznych decyzji planistycznych i realizacyjnych na różnych poziomach zarządzania, a także koordynację oraz kontrolę przebiegu wszystkich procesów przedsiębiorstwa.

Controlling działa na pograniczu funkcji zarządczych i kontrolnych. Zadaniem menedżera jest prowadzenie działalności gospodarczej i ponoszenie odpowiedzialności za wyniki przedsiębiorstwa. Kontroler zaś koncentruje się na pomiarze i ocenie skutków działalności gospodarczej, będąc jednocześnie odpowiedzialnym za przejrzystość pomiarów. Część wspólną tych zadań tworzy controlling, który obejmuje ustalanie celów, planowanie, sterowanie w zakresie finansów i skuteczności ekonomicznej oraz kontrolę. Istotnym zadaniem controllingu jest scalenie zazwyczaj oderwanych od siebie czynności kontrolnych w jedną spójną całość.

Powiązane artykuły

Controlling personalny jako partner biznesowy
Controlling

Jak sprawić, by controlling personalny był partnerem biznesowym?

Controlling personalny to nie tylko zbieranie danych, ale przede wszystkim wsparcie strategiczne w zarządzaniu zasobami ludzkimi. Trzy filary tego obszaru to raportowanie KPI HR, tworzenie planów zatrudnienia oraz analizowanie kosztów osobowych, a także dostarczanie konkretnych wniosków i rekomendacji.
Dzięki temu controlling personalny staje się kluczowym partnerem w podejmowaniu decyzji opartych na danych, wspierając firmę w osiąganiu celów biznesowych. Dowiedz się, jak efektywnie wdrożyć te procesy, by controlling personalny stał się istotnym elementem strategii Twojej firmy.

Czytaj dalej >
Polski System EPM
Controlling

System informacji zarządczej dla controllingu

W dynamicznie zmieniającym się środowisku biznesowym dostęp do aktualnych i precyzyjnych informacji zarządczych jest fundamentem podejmowania właściwych decyzji.

Dlatego coraz więcej firm decyduje się na wdrożenie systemu informacji zarządczej, który umożliwia przekształcenie danych w realną wartość biznesową. Jak działa taki system i dlaczego warto go wdrożyć w przedsiębiorstwie? Sprawdźmy.

Czytaj dalej >
Controlling

Sztuczna inteligencja w controllingu

Sztuczna inteligencja zyskuje na popularności, a jej potencjał w controllingu jest ogromny. Przedstawiamy innowacje zmieniające zadania kontrolerów i analityków: od budżetowania i prognozowania z AI po identyfikację anomalii i konsekwencje jej zastosowania w controllingu.

Czytaj dalej >

Co klienci mówią o nas?

Michał Gumiński
Michał Gumiński
Dyrektor Finansowy w Torf Corporation
Współpraca z FlexiSolutions pozwoliła mi na stworzenie elastycznego ekosystemu, który adresuje trudne problemy operacyjne takie jak planowanie sprzedaży i w spójny sposób odzwierciedla je w obszarze controllingowym. 
Szczególnie warto podkreślić elastyczność rozwiązań i podejście zespołu FlexiSolutions wysoko zorientowane na rozwiązanie problemu – mogliśmy dzięki temu znaleźć niestandardowe rozwiązania, z którymi nie radziły sobie pudełkowe systemy.
Marcin Radziszewski
Marcin Radziszewski
Dyrektor Finansowy w PBKM S.A
System bardzo dobrze poradził sobie ze skalą i złożonością Grupy - w wyniku wdrożenia dysponujemy spójnym repozytorium danych finansowych wszystkich konsolidowanych spółek niezależnie od różnic w systemach i strukturach ewidencji księgowej prowadzonej na poziomie jednostkowym.
Z punktu widzenia comiesięcznego procesu raportowego szczególnie wysoko oceniamy wykorzystanie raportów kontrolnych pozwalających na szybką weryfikację spójności danych lokalnych dostarczanych przez spółki oraz raport pozwalające na uproszczenie uzgodnienia sald i rozrachunków. Dodatkowo, możliwości narzędzia zostały wykorzystane do zebrania i konsolidacji budżetów wszystkich spółek. Widząc realne korzyści, systematycznie rozwijamy zakres wykorzystania systemu w naszej firmie, nie tylko w dziale finansowym.
Piotr Kamiński
Piotr Kamiński
Wiceprezes Zarządu w Wielton SA
Wdrożone narzędzia szeroko wspierają procesy kontrolingu i raportowania zarządczego na poziomie jednostki dominującej Wielton S.A oraz spółek zależnych. System jest stale rozwijany i dostosowywany do rosnących potrzeb przedsiębiorstwa (...).
Obecnie FlexiEPM wykorzystywany jest przez wszystkie 16 spółek wchodzących w skład grupy, a z rozwiązania korzysta ponad 100 użytkowników.
Jednym z wdrożonych modułów jet moduł uzgodnienia transakcji wewnątrzgrupowych. Dostarczone narzędzie umożliwia uzgodnienie transakcji w ramach procesów raportowania zarządczego oraz giełdowego.
Grażyna Maciejuk
Grażyna Maciejuk
Dyrektor Finansowy w Instac
FlexiEPM to bardzo elastyczne narzędzie, w którym strukturę raportów można całkowicie dopasować do konkretnych potrzeb firmy. Polecam to rozwiązanie gdyż odpowiada potrzebom użytkowników różnych szczebli - operacyjnych, finansów jak i również kadry zarządzającej.
Zespół wdrożeniowy dokładnie rozpoznaje potrzeby analityczne i raportowe klienta, proponując różne możliwe rozwiązania ze swojego szerokiego doświadczenia. Znajomość merytoryki tematu analizy danych i raportów, a nie tylko technicznych aspektów wdrażania aplikacji - bardzo ułatwia proces wdrożenia.
Jolanta Anton
Jolanta Anton
Główny Księgowy w MediaMarktSaturn Polska
Rozwiązania dostarczone przez FlexiSolutions umożliwiają automatyczne przetwarzanie danych wejściowych w postaci odpowiednich raportów i transakcji systemu SAP R/3 oraz zapewniają możliwość wprowadzenia informacji uzupełniających i parametrów bezpośrednio przez użytkowników za pomocą odpowiednio zaprojektowanych formularzy.
Wdrożona konfiguracja zapewnia pełne wsparcie procesów sprawozdawczych włączając możliwość automatycznego przygotowania ostatecznych raportów w strukturach XML zgodnych z wymogami regulatora.
Justyna Szumowska
Justyna Szumowska
Główny Księgowy w Transition Technologies
System został wykorzystany do przygotowania sprawozdań jednostkowych spółek grupy oraz przygotowania sprawozdania skonsolidowanego. Aktualnie system wykorzystywany jest przez 18 podmiotów z grupy (włączając zagraniczne spółki zależne). Zestaw raportów pozwala w czytelny sposób analizować transakcje pomiędzy spółkami.
Raporty kontrolne pozwalają analizować dane od wartości sumarycznych do najniższego poziomu danych wejściowych. Rozwiązanie zostało przygotowane pod indywidualnie sprecyzowane potrzeby naszej organizacji. Mechanizmy przetwarzania danych finansowo - ksiegowych zapewniają odpowiednią automatyzację procesu. Efektem jest spójne repozytorium danych finansowych wszystkich spółek niezależnie od różnic w systemach i strukturach.
Michał Kacprzak
Michał Kacprzak
Członek Zarządu w Baltona
FlexiEPM wspiera następujące obszary raportowania: konsolidacja w układzie statutowym na potrzeby comiesięcznych pakietów raportowych dla właściciela, przygotowania sprawozdań jednostkowych oraz skonsolidowanych na potrzeby raportowania giełdowego, przygotowanie rocznych sprawozdań zgodnie z UoR oraz konsolidacja i raportowanie zarządcze.
System wykazuje się elastycznością niezbędną do obsługi różnych struktur kapitałowych, zaś zespół realizujący wdrożenie posiada odpowiednie kompetencje i doświadczenie pozwalające na efektywną realizację prac wdrożeniowych i rozwojowych.

Umów konsultację z ekspertem

Uporządkuj procesy planowania, controllingu, raportowania i konsolidacji w jednym systemie.
Wyeliminuj błędy i zmniejsz czasochłonność dzięki integracji i automatyzacji.
Mariusz Sumiński
Mariusz Sumiński

Dyrektor Zarządzający, Współzałożyciel